استـارت مقوله قراردادها
نسترن افروز کارشناس ارشد قراردادهای بین المللی:
مقدمتـاً آغـاز می‌نماییم مبـحث پرجـاذبه، کاربردی و با اهمیت شناخت قراردادهـا را با سنجش شرایط گفتگو، مذاکـره و توافـق به همراه علم بر عناصر به کار رونده و ایجاد کننده و تکمیـل نمای یک قـرارداد به عنـوان تعهد الـزام‌آور می‌تـوان از حقـوق و منـافع خود محافظت بجهت طرح مـدون و مکتـوب آن‌را قانونمند تلقی نمود تا قابلیت اجرای واقعی کسب نماید و لازم الاتباع گردد. در دنیای حقوق، درک فرآیند تشکیل قرارداد هم برای متخصصـان حقوقی و هم برای افراد دیگر در معاملات بسیار مهم است.
همانطور که می‌دانید منظور از قانون مجموعه مقررات نحوه رفتار برای مردم یک جامعه معین که اعمال آنها را در مقابل یکدیگر در زمینه زندگی خصوصی و تجاری آنها و روابطشان با دولت تنظیم می‌کند. یکی از اسباب ایجاد روابط بر مبنـای اجرای قوانین و مقررات بین افراد حقیقی و حقوقی مطابق اراده طرفین، قصد و رضایت ایشان جهت انجـام امری معیـن با تشکیـل قرارداد می باشد. بر همیـن اساس قدرت اجرایی یک قرارداد ماهیت قانون که همه جامعه را در بر می‌گیرد و آنها را ملتزم و متعهد می نماید و نیز قابلیت اجرا برای آن ایجاد می‌کند. بنابرایـن ضرورت جـاری نمودن قوانین بـرای پیشگیری از اختلافـات تجاری و خصوصـی و نیز تمهید وسایل جبران برای طرف‌های زیان دیده وجود دارد و این مجموعه مقررات نحوه مناسبات افراد دو طرف در یک قرارداد را وضع و مقرر می‌نماید.
قرارداد به عنوان یک توافق نامه الزام آور قانونی بین دو یا چند طرف اشاره دارد و شکل گیری قرارداد پایه ای است که این توافق نامه ها بر آن بنا می‌شود. با آشنایی با عناصـر تشکیل قرارداد و ارتباط آن در معاملات روزمره می‌توانید بهتر در حـوزه پیچیده قراردادهای حقوقی سیر بنمایید. تشکیل یک قرارداد یک بخش حیـاتی از هر تـوافق حقوقـی است کـه بـه طرفیـن اجـازه می‌دهد تا حقوق و تعهدات خود را طبق قانون اجرا کنند. قرارداد تعریفی است از توافقی بین دو یا چند شخص که تعهد می‌کنند چیزی را که (قانوناً عوض نام دارد) معامله کنند و قصد دارند این توافق را برای آنها قانوناً الزامی باشد. عناصر کلیدی خاصی وجود دارد که باید هنگام تنظیم قرارداد در نظر گرفته شود.
این عناصر اعتبـار و قابل‌اجـرا بودن قـرارداد را تعیین خواهند کرد و با قصد ایجاد روابط حقوقی شکل می‌گیرند. قرارداد یک توافق نامه الزام آور قانونی بین دو یا چند طـرف است که شامل تمام عنـاصر لازم برای ایجـاد تعهدات قـابل اجرا بیـن آنهـاست. از جمله ضروریـات قرارداد برای الزام آور بـودن آن: ایجاب و قبول – عوض – اهلیت – روابط قانونی – مشروعیت – هماهنگی اراده ها (توافق) برای یک قرارداد ضروری است که طرفین قصد داشته باشند روابط قانونی ایجاد کنند. تشکیل یک قرارداد شامل چندین مرحله کلیدی است که هر یک به ایجاد یک تعهد الزام آور قانونی بین طرفین درگیر کمک می کند. درک این مراحل به طرفین اجازه می دهد تا از پیچیدگی‌های تشکیل یک قرارداد و دستیابی به یک توافق مؤثر عبور کنند.
1)مذاکرات پیش از قرارداد: طرفین ممکن است برای تعیین شرایط و ضوابط اصلی توافق آینده، در بحث و گفتگو شرکت کنند.
2)پیشنهاد: یکی از طرفیـن (پیشنهاد کننده) شرایط خاصی را به طرف دیگر (پیشنهاد گیرنده) پیشنهاد می‌کند و قصد خود را برای انعقاد یک قرارداد قانونی الزام آور بیان می‌کند.
3)پذیرش (قبول): پذیرنده شرایط پیشنهاد را بدون هیچ گونه تغییر می‌پذیرد و یک قرارداد الزام آور قانونی ایجاد می‌کند.
4)توجه: هر یک از طرفین چیزی با ارزش را به عنوان بخشی از توافق مبادله می‌کنند.
5)حریم قرارداد: این اصل حقوقی این که فقط طرفین قرارداد می‌توانند حقوق و تعهدات ناشی از آن را اجرا کنند یا مشمول آن باشند.
6) قصد ایجاد روابط حقوقی: هر دو طرف قصد خود را مبنی بر التزام به توافق خود ابراز می کنند.
7)تحریر، امضاء و سایر تشریفات: بسته به ماهیت قرارداد و هر گونه قوانین قابل اجراء، ممکن است شرایط خاصی برای قرارداد وجود داشته باشد که به صورت کتبی تنظیم شود، توسط طرفین امضاء شود یا با تشریفات دیگری همراه باشد، مانند شاهد بودن.
8)قطعیت و کامل بودن قرارداد: قرارداد باید حاوی شروط روشن و معینی باشد و همه عناصر ضروری باید مورد توافق طرفین باشد تا قرارداد از نظر قانونی لازم الاجرا باشد. تـاریخچـه حقـوق قراردادها به تمـدن‌های باستانـی برمی‌گردد و توسعـه حقوق قراردادها به شدت تحت تأثیر تفکر یونان و روم باستان بوده است. در طول قرون وسطـی و به ویژه توسعه تجارت جهانـی، تحولات مهـم دیگری در حقـوق قـراردادهـا رخ داده اسـت.
تجارت بین‌المللی مبادله سرمایه،کالا و خدمات در سراسر مرزها یا سرزمین‌های بین‌المللی است؛ زیرا نیاز به کارت یا خدمات وجود دارد. (نگاه به اقتصاد جهانی) در بیشتر کشورها، چنین تجارتی سهم قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی (GDD ) را تشکیل می دهد در حالی که تجارت بین المللی در طول تاریخ وجود داشته است (به عنوان مثال اوتاراپاتا، جاده ابریشم، جاده کهربا، جاده های نمک) اهمیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن در قرن های اخیر رو به افزایش بوده است. انجام تجارت در سطح بین المللی در مقایسه با تجارت داخلی فرآیندی پیچیده است.
هنگامی که تجـارت بین دو یا چند ایـالت انجام می‌شود، عواملی مانند ارز، سیاست‌هـای دولت، اقتصـاد، سیستم قضایی، قوانین و بـازارها بر تجارت تأثیر می‌گذارد. برای تسهیل و توجیه روند تجارت بین کشورهای دارای موقعیت اقتصادی متفاوت در عصر مدرن،برخی از سازمان های اقتصادی بین المللی مانند سازمان تجارت جهانی تشکیل شد. این سازمان در راستای تسهیل و رشد تجارت بین المللی تلاش می‌کند.
در ادامـه و بعنوان بخـش دوم با توجـه به دامنه وسیـع قراردادهـای بین‌المللـی راجع به اصـول کلی حاکم بر حقوق بین‌الملل و اصـول قراردادهای آنها و نیز حقوق تجارت بین المللی با بررسی و تحلیل انواع موضوعی سرفصل وار من‌جمله معرفی مهمترین قراردادهای بیع و امور تجاری بین المللی خواهیم پرداخت.
