اثرات هوش مصنوعی بر رشد اقتصادی

حمیده مولائی مدیرمسئول: هوش مصنوعی امـروزه بیش از پیـش به زندگی ما انسان ها ورود پیـدا کرده و همواره با آثارش بر علم و فناوری بر اقتصـاد نیز تأثیر می گذارد. چنـانچه می بینیم رقابت جهانی برای بهره مندی از مزایای آن در اقصی نقاط این کره خاکی تنگاتنگ است.

درحال حـاضر فنـاوری هوش مصنـوعی، اقتصاد بسیاری از کشورها را در سطح دنیا بالاتر از قبل برده و رهبران این کشورها سعی در پیشگامی در این حوزه دارند. به طور دقیق‌تر می‌توان گفت هوش مصنوعی تأثیر بسزایی در رشد اقتصاد، رشد تولید ناخالص ملی، رشد بهره‌وری نیروی کار و موارد دیگر داشته است.

شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی نیز روزبه‌روز درحال افزایش و گسترش هستند. کشور ما نیز به تبع آن در این حوزه سعی در پیشرفت و گسترش دارد.

هوش مصنوعی توسط بسیاری به عنوان موتور بهره وری و رشد اقتصـادی تلقی می شود. همچنیـن می تـواند کارآیی بخش هـای مختلف در سطح کلان و اقتصاد را افزایش دهد که از طریق آن فرآیند تصمیم گیری با تجزیه و تحلیل را بهبود ببخشد و می تواند باعث ایجاد محصولات و خدمات جدید، بازارها و صنایع و در نتیجه افزایش تقاضای مصرف کننده و ایجاد جریان های درآمدی جدید شود. ارتباط این موضوع با اقتصاد روز به روز بیشتر و آثارش مهم تر از قبل می شود.

طبق برآورد های موسسه پژوهشی دانشگاه آدامز، هوش مصنوعی احتمالاً می تواند تا سال 2030 به تدریج 16 درصد یا حدود 13 تریلیون دلار به بازده اقتصادی کنونی جهان اضافه کند. هـوش مصنـوعی (AI) و یادگیـری مـاشینـی (ML) توسط تعداد برجسته‌تری از افراد، سازمان‌ها و دولت‌ها مورد استقبال قرار گرفته ‌است، زیـرا افـزایـش اثـربخشـی و بهـره‌وری بـاعث رشـد تصاعدی در بخش‌های خاصی از اقتصاد جهانی می‌شود.

با این حال می تواند تأثیر بسیار مخربی بر اقتصاد و جامعه داشته باشد. همانطور که می بینیم هوش مصنوعی شکاف عمیقی بین کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه ایجاد کرده است و این روند می تواند پیامدهای گسترده ای در سطح جهانی داشته باشد. همچنین می تواند موجب نگرانی‌هایی شامل استفاده از اطلاعات شخصـی، حریـم خصوصـی، امنیت سایبـری و «جعل عمیـق»،دیپ فیک یا جعل خبر در مقیاس بزرگ جهانی شود.

هوش مصنوعی به طور فزآینده‌ای در هک کردن سیستم‌های امنیتی و شکستن رمزگذاری‌های مختلف بسیار دقیق عمل می کند. بیشتر کشورها به سختی با ورود هوش مصنوعی به اقتصادشان موافقت کردند، زیرا اکثر اقتصاددان های بزرگ معتقدند با ورود فناوری نقش انسان در فرآیند تولید کمتر می شود و این مسئله منجر به افزایش بیکاری خواهد شد.

اما از طرفی هـوش مصنوعی (AI) می تـواند بهـره وری و پتانسیل تولید ناخالص داخلی اقتصاد جهانی را تغییر دهد. سرمایه گذاری استراتژیک در انواع مختلف فناوری هوش مصنوعی برای تحقق آن مورد نیاز است. بهبود بهـره وری نیروی کار باعث افزایش تولیـد ناخالص داخلی اولیه می شـود زیرا شـرکت ها به دنبـال افزایش بهره وری نیروی کار خود با فناوری های هوش مصنوعی و خودکارسازی برخی وظایف و نقش ها هستند.

تحقیقات موسسه pwc همچنین نشان می‌دهد که 45 درصد از کل سود اقتصادی تا سال 2030 از بهبود کیفیت ناشی از رشد تکنـولوژی محصول حاصل می‌شود و تقـاضای مصرف‌کننده را تحریک می‌کند. این مسئله به این دلیل است که هوش مصنوعی با افزایش شخصی سازی، جذابیت و مقرون به صرفه بـودن در طول زمان تنوع محصول را افزایش می دهد.

آنچه از بررسی های موسسه PWC به دست می آید این است که احتمالاً هـوش مصنوعی رویـه اقتصـاد را تا 2030 تغییر دهد. در حالی که شرکت هایی مانند تسلا و اپل سردمدار هوش مصنوعی هستند می توان گفت این موضوع هنوز در مراحل اولیه توسعه در سطح جهان قرار دارد. بنابراین، از دیدگاه اقتصـاد کلان، فرصت‌هایی برای اقتصاد هـای نوظهور وجود دارد تا اقتصـاد هـای برتـر کـه به دلیل قدمت و تجـاربشان فاصله ای چند دهه با باقی کشور ها دارند پیشی بگیرند. در نهایت هوش مصنوعی از جمله فناوری‌هایی است که آینده کره زمیـن و ساکنان آن را دچار تغییـرات بزرگ و کوچـک خواهد کرد.

این تأثیرات در بخش‌های مختلف اقتصادی نیز خود را نشان داده است. در سال‌های اخیر کشورهایی که از فناوری هوش مصنوعی بهـره گرفتند در شـاخص ‌هـای مختـلف اقتصـادی رشد چشمگیری داشتند. در صورت رشد قابل‌قبول فناوری هوش مصنوعی در کشور ما، شاخص رشد ناخالص ملی و رشد بهره‌وری نیروی کار شاهد یک روند صعودی مناسبی خواهد بود.