اتـریـوم Ethereum
مجید فریدون فر دکتری اقتصاد، مدرس دانشگاه و تحلیل گر بازارهای مالی:
در یک جلسه سرنوشت ساز که در سوئیس برگزار شد، هشت نفر از متخصصین علوم های مختلـف در یک خـانه استیجـاری که معروف به سفینـه فضایی بـوده است در وسط جنگل حضور بهم رسانیدند و درباره پلتفرمی صحبت کردند که هیچ وقت نمیدانستند جهان آینده را دگرگون خواهند ساخت و تبدیل به بزرگترین بستـر قـرارداد هوشمنـد و دومیـن پلتفـرم بزرگ معـاملاتی در بلاک چیـن خواهند شـد که از این هشت نفر دو نفر بعد از ترک جلسـه از آن تیـم جـدا شـدنـد و شـش نفـر به راه خود ادامه دادند.
اتریوم چیست؟
دومین پلتفـرم بر بستر بلاک چین که رمـز ارز آن لقب ملکه رمزارزها را به خود اختصاص داده است، اتریوم می باشد. اتریوم بک شبکه عمومی open source است که در زنجیره بلوک در سال 2013 توسط شخصی بنـام “ویتالیک بوترین” طـی یک مقالـه ای که “وایت پیپر” یا سفید نامه گفته می شود به همراه 6 نفر از متخصصین دیگر که بعدها سه نفر شدند بنـام های دکتر “ گوین وود” و “چارلز هاسکینسون” بخاط کم و کاستی هایی که در بیت کوین به چشم می خورد نوشته شد و در سال 2014 توسعه یافت و در سال 2015 به دنیای کریپتو کارنسی معرفی گردید. در نهـایت تـوسط فقط “ویتالیک بوترین” تا کنـون بکار خـود بـا موفقیت تمـام ادامـه داده است. اتریوم یک پلتفرم می باشد که رمزارزی بنام اتر یا ETH دارد ، در واقع اتر یک رمزارز است که در شبکه اتریوم برای تأیید تراکنش ها و هزینه ها از آن استفاده می شود و دقیقاً همانند بیت کویـن که از واحدهای کوچکی بنام sat تشکیل شده، اتر نیز از واحدهایی بنام szabo سابو که یک میلیون سابو معادل با یک اتر می باشد تشکیل شده است.
هدف خلق اتریوم چیست؟
بیت کوین با هدف جایگزینی پول و بعنوان یک سیستم پرداخت آنلاین بدون واسطه ایجاد شده است ولی اتریـوم بغیر از اینکه می تواند بعنوان یک پول در بستر بلاک چین کارایـی بیت کویـن را داشتـه باشد، هـدف اصلـی آن بـوجـود آوردن فضـایی بعنـوان smart contract یا قـرارداد هوشمنـد بـوده است که در این عرصه تا کنون بسیار موفق و تاثیرگذار بوده است. در واقع می توان گفت که بالای شصت درصد از رمزارزهایی که بعد از اتـر خلق شده اند بر روی قرارداد هوشمند اتریوم راه اندازی گردیده اند و بعنوان یک توکن به بازار ورود کردند که می تـوان اینطور نتیجه گرفت که پیشرفت بلاک چین در حوزه رمزارزها مرهـون و مدیـون پلتفـرم اتریـوم بعـد از بیت کوین می باشد.
تشـابه و تفاوت های اتریـوم و بیت کوین کدام است؟
در وحله اول باید بگویم که هر دو شبکه اختصـاصیِ خـاص و مختص به خـودشان را دارند و در نتیجه هر دو کوین هستند و هر دو کار خود را با استخراج از طریق pow یا الگوریتم اجماع اثبات کار شروع کردند که در این استخراج بیت کوین از asic و اتریوم از کارت گرافیکی Gpu استفاده می کردند که مصرف برق و انرژی هر دو بسیار بالا بوده و در بیت کوین کمی بیشتـر، و هر دو برای محیط زیست مضر، اما در نهـایت اتریـوم از الگوریتم اجماع اثبات کار pow در اواخر سال 2022 به الگوریتم اجماع اثبات سهام pos کوچ کرد و حدوداً 99 درصد از مصرف انرژی خود را که برای استخراج، استفاده می کرد کم کرد و تبدیل به یک انرژی پاک در استخراج گردید و با کـوچ خـود به اثبـات سهـام به اتریـوم 2 معروف شد. این ارتقاء، در فورکی بنام مرج رخ داد که در نقشه راهی که “ویتالیک بوترین” ، این جوان خلاق و خوش فکر طراحی کرده بود بالاخره به ظهور نشست و اتریوم 2 با استخراج جدید، خود را بهینه تر و شایسته تر ساخت.
مقیاس پذیری Scalability
یکی از مهمترین تشابه و تفاوت هایی که بیت کوین و اتریوم دارند در مقیاس پذیری پایین آنهاست که در بیت کوین در هر ثانیه هفت تراکنش انجام می گردد و در اتریوم حدوداً بین 15 الی 20 تراکنش، که صـد البته برای شبکه بزرگی همچون اتریوم یقیناً بسیار کم و ناچیز است که این پلتفرم را مجبور ساخته تا از پلتفرم های دیگر و شبکه های دیگری بابت حل مقیاس پذیری خود استفاده کند تا بتواند در هر ثانیه چند صد و یا چند هزار تراکنش را انجام دهد.
بنابر این چندین شبکه متفاوت هستنـد که در این امر به کمک اتریوم بعنوان لایه دوم اتریوم بکار کمک رسانی به اتریوم مشغول می باشند.
قرارداد هوشمند Smart contract
تفاوت بعدی بین بیت کوین و اتریJوم در کارایـی آنهاست. همانطور که گفتـه شد اتریوم دارای قرارداد هوشمند است که هر قراردادی را در بستر بلاک چیـن می توان درون آن تعریف کـرد و همچنیـن می توان رمزارزهایی و یا داد و ستدهایی را در بستر قرارداد هوشمند اتریوم پیاده سازی کرد که بـدون واسطـه و غیـر متمـرکز می تـوانـد قرارداد هـا را اجرا و نهـایی سازد که بسیار قابلیت ارزشمندی برای این شبکه محسوب می شود. تفاوت بعدی آن در ایجاد بلاک می باشد که در بیت کوین در هر ده دقیقه یک بلاک ایجاد مـی گـردد ولـی در اتریـوم هـر 14 ثـانیـه یـک بـلاک استخـراج مـی شـود و تعـداد کوین های بیت کوین محدود و در کل بیست و یک میلیون عدد است اما در اتریوم تعداد کوین ها نامحدود می باشد و هیچ محدودیتی فی الحال برای اتریوم در استخراج کوین اتر در سفیدنامه اشاره نشده است. چه بسا که بعدها برای ضد تورمی کردن این رمزارز “ویتالیک بوترین” به فکر محدود کردن رمز ارز خود بیفتد که دور از انتظار هم نخواهد بود.